Voor de zomer van 2014 organiseerde gemeente Utrecht een ambtenaren-initiatievenuitje naar Arnhem. Om te leren over hun samenwerking tussen initiatieven en ambtenaren, bezochten we onder andere het project Coehoorn Centraal. Lokale initiatiefnemers hebben daar regie over de wijkontwikkeling gekregen van de gemeente. Één van de middelen was de huur en verhuur van tijdelijk vastgoed. Het inzetten van tijdelijk vastgoed vonden ambtenaren Linda Poelman, Wim Beelen en ik, als initiatiefnemer (ondernemer), een goed idee voor Utrecht en daarom gingen wij op zoek naar mogelijkheden in onze stad.
Illustraties: Katja Fred
Al gauw kwamen we er achter dat er maar weinig vastgoed van de gemeente Utrecht beschikbaar is voor initiatieven. Bovendien kan de ruimte die er is alleen voor een marktconforme prijs verhuurd worden aan marktpartijen. Dit heeft de raad vastgesteld in een kadernota. Wie voldoet aan zuivere beleidsdoelstellingen (en geen marktpartij is) betaalt alleen de kostprijs. Bovendien, zegt de vastgoedorganisatie van de gemeente, is er helemaal geen leegstand van tijdelijk vastgoed in Utrecht.
De vastgoedorganisatie vertelt ons dat initiatieven met goede ideeën een plek kunnen krijgen als marktpartij, maar ook dat geijkte partijen (SSH, SWK en Sofies) een groot deel van het tijdelijk vastgoed huren en verhuren. Panden die door hun staat niet te verhuren zijn, worden beheerd door een professionele antikraak organisatie. ‘Er is geen leegstand dankzij goed portefeuillemanagement.’ Zo stelt de vastgoedorganisatie.
Marktpartijen die huren via de gemeente zijn divers: van Vodafone tot Stichting Tafelboom. ‘Maar’, benadrukt de Utrechtse vastgoedorganisatie, ‘het hebben van vastgoed is geen doelstelling van de gemeente. Het is slechts een middel om beleidsdoelstellingen te kunnen verwezenlijken.’ Een uitzondering is het OPG-terrein in de Merwedekanaalzone. Dit terrein is strategisch aangekocht voor herontwikkeling. Hier huisvesten bedrijfsverzamelgebouwen als Vechtclub XL en De Alchemist. Zij betalen niet de hoofdprijs, maar wel een marktconforme prijs.
Waarom wordt tijdelijk vastgoed niet structureel gebruikt om beleidsdoelstellingen of herontwikkeling te kunnen verwezenlijken? En waarom is het faciliteren van initiatieven geen beleidsdoelstelling? En wat is eigenlijk een ‘goed idee’ voor een initiatiefnemer? Je idee moet het immers opnemen tegen (tijdelijke) verhuur aan geijkte partijen. Goede relaties van de vastgoedorganisatie.
Onze zoektocht roept vragen op die één december ter discussie stonden tijdens het festival Utrecht maken we samen op het plein ‘tijdelijk vastgoed’. Het verslag, met antwoord op de bovenstaande vragen, volgt volgende week. En we hebben meer advies voor tijdelijke leegstand in Utrecht.
